۱۳۹۰ شهریور ۹, چهارشنبه
۱۳۹۰ شهریور ۸, سه‌شنبه
۱۳۹۰ شهریور ۷, دوشنبه
۱۳۹۰ شهریور ۳, پنجشنبه
۱۳۹۰ شهریور ۲, چهارشنبه
۱۳۹۰ شهریور ۱, سه‌شنبه
۱۳۹۰ مرداد ۳۱, دوشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۲۷, پنجشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۲۶, چهارشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۲۵, سه‌شنبه
ماتوزوف: روسیه خواهان برخورد با آمریکا بر سر هیچ مساله ای از جمله ایران نیست
مصاحبه اختصاصی افق با ویاچسلاو ماتوزوف، رئیس انجمن دوستی و همکاری روسیه و کشورهای عرب و خاورمیانه، دیپلمات پیشین روسیه در واشنگتن:
سیامک دهقانپور:
«اهمیت سفر نیکلا پاتروشوف، دبیر شورایعالی امنیت ملی روسیه، به ایران به عنوان بلندپایه ترین مقام روسی که پس از تنش در روابط دو کشور به تهران می رود در چیست؟ آیا او بیشتر در خط پوتین است تا مدودیف؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«پاتروشوف تنها هماهنگ کننده ی امور خارجی نیست بلکه ساز و کار امنیتی روسیه را نیز زیر نظر دارد. من تفاوت زیادی میان مدودیف و پوتین نمی بینم و شخصا معتقدم آنها یک تیم هستند که تصور نمی کنم نگاه چندان متفاوتی در برابر ایران، خاورمیانه، و جهان عرب داشته باشند.»
سیامک دهقانپور:
«محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران، نیروگاه بوشهر را نماد همکاری ایران و روسیه توصیف کرد آیا مسکو نیز همین نگاه را دارد؟ نگاه مسکو و واشنگتن نسبت به ایران چه تفاوت آشکاری دارد؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«درست است. هیچ نقطه جدی دیگری نیست که ایران و روسیه را بر سر منافع مشترکشان با هم متحد کند. نیروگاه بوشهر تنها پروژه ی بسیار مهمی است که از منظر سیاسی، استراتژیک، و تکنولوژیک دو کشور را به هم نزدیک می کند. نیروگاه بوشهر همچنین بخشی از رویکرد مشترک آمریکا و روسیه در قبال ایران است. روسیه و آمریکا بر سر عدم گسترش جنگ افزار هسته ای اتفاق نظر کامل دارند و بی تردید بر این اتفاق نظر خواهند ماند. روسیه در این باره در قبال ایران به آمریکا اطمینان داده است. نگاه و رویکرد مسکو در قبال ایران آن جایی با واشنگتن متفاوت می شود که ما معتقدیم ایران در پی تولید جنگ افزار هسته ای نیست.»
سیامک دهقانپور:
«اعتماد و عدم اعتماد میان ایران و روسیه در چه سطحی است؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«فدراسیون روسیه ساز و کار اطلاعاتی و امنیتی خود را دارد. نیکلای پاتروشوف خود دست پرورده ی سیستم اطلاعات و امنیت روسیه است. مسکو اطلاعات کافی درباره ی برنامه ی هسته ای ایران در دسترس و در اختیار دارد و وقتی می گوید شواهدی از برنامه ی جنگ افزار هسته ای در ایران نمی بیند بر مبنای قرائن حرف می زند. آمریکا ممکن است اطلاعات دیگری داشته باشد. اسرائیل نیز همین طور. اما، فکر نمی کنم روسیه در باره ی چنین مساله ی حساسی در همسایگی اش تحت تاثیر مواضع دیگر کشورها قرار بگیرد و به اطلاعات بدست آمده از آنها تکیه کند.»
سیامک دهقانپور:
«مسکو به ادامه ی غنی سازی اورانیوم در ایران چگونه نگاه می کند؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«غنی سازی اورانیوم بر طبق پیمان ان پی تی منع نشده است. مسکو به یافته های آژانس بین المللی انرژی اتمی اعتماد دارد و این گزارش ها هیچ کدام وجود برنامه ی هسته ای نظامی را در ایران تائید نمی کند. البته آژانس تردیدهایی نسبت به فعالیت های ایران دارد که موضع مشترک روسیه و آمریکا در آن باره این است که ایران باید در جهت رفع این ابهامات گام بردارد. هر آن آژانس وجود برنامه ی نظامی هسته ای را در ایران تائید کند مسکو بلافاصله به تلاش های بین المللی برای توقف آن خواهد پیوست.»
سیامک دهقانپور:
«طرح لاوروف نخستین پیشنهاد مسکو برای مجاب کردن ایران به همکاری نیست. چه چیزی این بار فرق کرده است؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«لاوروف موضع بسیار روشنی دارد. ما به هیچ عنوان خواهان برخورد با آمریکا بر سر هیچ مساله ای از جمله ایران نیستیم. اما، نباید موضوع ایران را سیاسی کرد و آمریکا نباید از پرونده ی هسته ای ایران برای مقاصد سیاسی در خاورمیانه استفاده کند. ما باید بر مبنای اصول روشن سازمان ملل حرکت کنیم. در این صورت در مورد همه ی مشکلات رویکردی همسو خواهیم داشت.»
سیامک دهقانپور:
«چرا طی شانزده سال گذشته هیچ پروژه ی بزرگ دیگری غیر از نیروگاه بوشهر میان ایران و روسیه شکل نگرفته است؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«روسیه در سیاست جهانی خود به عنوان یک قدرت عضو شورای امنیت الویتی هایی دارد. نخستین الویت روسیه روابط با شریک اصلی اش در جهان، ایالات متحده آمریکا، است. این به این معنا نیست که روسیه منافعش در دیگر نقاط جهان از جمله خاورمیانه، شرق دور، آفریقا، یا اتحادیه ی اروپا را جدی نمی گیرد. ایران نیز در این میان جایگاه خود را دارد. البته به هر شکل روابط آمریکا و روسیه بر جهت گیری سیاست روسیه در قبال ایران تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم می گذارد. پذیرش قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران از سوی روسیه انعکاسی است از عدم تمایل مسکو به تخریب روابطش با واشنگتن. اما، روسیه همواره کوشیده است این موضع گیری ها در راستای احترام به تمامیت ارضی و استقلال ایران اتخاذ شود.»
سیامک دهقانپور:
«با توجه به سفر علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ی ایران، به مسکو برای دیدار با سرگی لاوروف فکر می کنید وزیر خارجه درباره ی پرونده ی هسته ای اختیاری برای مذاکره داشته باشد؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«یکی از دلایل سفر نیکلای پاتروشوف زنده نگهداشتن روند مذاکره با ایران است. در نبود فضای مذاکره اعمال قدرت کشوری به کشوری دیگر رخ خواهد داد که اصلا سازنده نیست. با توجه به شرایط دشوار منطقه در پی قیام های عربی و وضعیتی که متحدان ایران در سوریه و لبنان دارند باید به موقعیت ایران عمیقتر نگاه کرد. من فکر نمی کنم مداخله ی نظامی به هیچ وجه به سود منطقه و جامعه ی جهانی باشد.»
سیامک دهقانپور:
«افکار عمومی روسیه چه نگاهی به ایران دارد و این نگاه چه تاثیری بر سیاست مدودیف و پوتین در برابر ایران دارد؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«ایران همسایه ی ما است. ممکن است از لحاظ استراتژیک اهمیت آمریکا را برای روسیه نداشته باشد اما، کشور بسیار مهمی در مرزهای جنوبی و در خاورمیانه است. از این رو رهبران روسیه می کوشند روابط با ایران را در سطح خوبی حفظ کنند و در عین حال در مسائل داخلی آنها دخالت نکنند. نحوه ی زندگی سیاسی آنها به خودشان مربوط است. ما به آنها نوع حکومتشان را دیکته نمی کنیم. روسیه شاید مشوق حکومت اسلامی و قوانین اش نباشد اما، تعیین نوع رژیم حاکم بر ایران را وظیفه خود نمی داند. ما مخالف هر گونه حرکت هیجانی و انقلابی در مرزهای جنوبی خود هستیم.»
سیامک دهقانپور:
«اما، آیا افکار عمومی روسیه چنین نگاهی به ایران دارد؟»
ویاچسلاو ماتوزوف:
«افکار عمومی روسیه نگاه مثبتی به ایران دارند. ما روابط سنتی و تاریخی دیرینی با ایران داریم که به دهه ی بیست و سی قرن گذشته برمی گردد. ایران جزء نخستین کشورهایی بود که اتحاد جماهیر شوروی سابق را پس از انقلاب بلشویکی به رسمیت شناخت. ما با تمام حکومت های ایران روابط خوبی داشته ایم. از جمله حکومت شاه. ما مشوق انقلاب پنجاه و هفت در ایران نبودیم. این تصمیمی بود که مردم ایران گرفتند. در روسیه گروههایی هستند که حامی اسرائیل و مخالف روابط مسکو با تهران هستند. آنها می کوشند بر افکار عمومی روسیه تاثیر بگذارند اما، موفق نخواهند شد. سیاست مسکو حفظ روابط خوب با ایران در عین حفظ روابط با آمریکا است.»
دانچنکو: فساد ایران و روسیه را به هم نزدیک کرده است
مصاحبه اختصاصی افق با ایگور دانچنکو، کارشناس امور روسیه و ایران، که از پاییز هزار نهصد و نود و نه تا بهار دو هزار و دو در ایران در تنظیم قراردادهای شرکت های روسی با ایران به عنوان وکیل نقش داشت. از جمله این پروژه ها کارخانه ساخت لوله های انتقال گاز از عسلویه به آغاجاری، معدن سنگ مس سنفر، تونل های آزادراه تهران شمال. دانچنکو فارغ التحصیل امور اروپا آسیا از دانشگاه جرج تاون واشنگتن، علوم سیاسی از دانشگاه لویی ویل کنتاکی، و حقوق از دانشگاه پرم در روسیه است:
سیامک دهقانپور:
«اهمیت سفر نیکلا پاتروشف، دبیر شورایعالی امنیت ملی روسیه، به ایران به عنوان بلندپایه ترین مقام روسی که پس از تنش در روابط دو کشور به تهران می رود در چیست؟ او چگونه شخصیتی است و چه ماموریتی دارد؟»
ایگور دانچنکو:
«نیکلا پاتروشف دوست و همقطار قدیمی ولادمیر پوتین است. او پیشینه ی اطلاعاتی قوی دارد. سالها در کی جی بی و اف اس بی، سرویس امنیتی فدرال، فعالیت و مدیریت کرده است. او دبیر شورای امنیت ملی روسیه، گروهی متشکل از افراد محدودی از سازمان ها و نهادهای حکومتی، است که سیاست خارجی روسیه را هماهنگ می کنند. مهمتر از همه این که این شورا سیاست خارجی را در میان اطرافیان پوتین یکدست می کند. سفر پاتروشف از این جهت مهم است که او در بازگشت و در میان گذاشتن یافته هایش با پوتین رویکرد مسکو در برابر ایران را با تمام بازیگران سیاسی روسیه تنظیم خواهد کرد. پاتروشف فردی است که در نهایت به اتم استروی اکسپورت، وزارت خارجه، و دیگران خواهد گفت سیاست مسکو در برابر تهران باید چه باشد تا گفته های پوتین و مدودیف در انظار عمومی با این سیاست ها هماهنگ باشد.»
سیامک دهقانپور:
«پس پاتروشف در خط پوتین است تا مدودیف؟»
ایگور دانچنکو:
«قطعا. مدودیف رسما رئیس جمهور است اما، طی چهار سال گذشته پوتین هرگز دست از قدرت نکشیده است. در مورد مساله ی مهمی چون ایران ولادمیر پوتین حرف آخر را می زند. از این جهت به جای اینکه مدودیف در این سفر نقشی داشته باشد این پوتین است که نماینده ی خودش را به تهران می فرستد.»
سیامک دهقانپور:
«سفر علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ی ایران، برای دیدار با سرگی لاوروف در مسکو از این منظر چه اهمیتی دارد؟»
ایگور دانچنکو:
«این مسیر کمی متفاوتی است که سیاستگذاران روس در برابر ایران طی می کنند. لاوروف پیشنهاد حذف تدریجی تحریم ها در برابر همکاری تدریجی ایران با جامعه ی جهانی را پیشنهاد کرده است. روسیه نمی تواند بیش از در انتظار بازگشت ایران به میز مذاکره باشد. مقامات رسمی مسکو فکر می کردند چنان موضع قوی در برابر ایران داشتند که بتوانند میانجیگر اصلی مذاکرات هسته ای باشند. آنها از رفتار چند سال گذشته ی ایران بشدت ناراحت و ناامیدند و فکر می کنند ابتکار عمل را از دست داده اند. حال پیشنهاد دیگری ارائه کردند و واقعا امیدوارند از آن چیزی بدست بیاورند.»
سیامک دهقانپور:
«لاوروف شخصا در میان مدودیف و پوتین چه نقشی بازی می کند؟»
ایگور دانچنکو:
«لاوروف نقشی معتدل بازی می کند اما، در نهایت آنچه که تصمیم پوتین باشد را انجام خواهد داد نه آنچه مدودیف بخواهد. اما، از آنجا که تلاش های چند سال گذشته لاوروف در برابر ایران نتیجه بخش نبوده به عنوان یک دیپلمات باسابقه می کوشد به شکلی مذاکرات با ایران را راه بیاندازد.»
سیامک دهقانپور:
« شما طی پاییز نود و نه تا بهار دو هزار و دو در ایران فعال بودید. حضور روس ها در ایران چه ابعادی دارد؟»
ایگور دانچنکو:
«نیروگاه بوشهر بزرگترین پروژه ی روس ها در ایران طی بیش از یک دهه ی گذشته بوده است. زمانی پروژه اهمیت بسیاری برای مسکو داشت اما، طی سال های اخیر و با ثروتمند شدن روسیه اهمیت گذشته اش را برای مسکو از دست داد. به هر حال از آن زمان تا کنون هیچ پروژه ی عمده ی جدیدی میان دو کشور شکل نگرفته است. انتظار می رفت روابط دو کشور گسترش یابد اما، در واقع روابط بسیار محدود و شامل صادرات و واردات کالاهای ابتدایی، فرآورده های نفتی، الوار روسی، پسته، فرش، گوجه فرنگی و نظایر آن بوده است. پتانسیل روابط تجاری میان دو کشور به هیچ عنوان به کار گرفته نشده است.»
سیامک دهقانپور:
«آیا سطحی از فساد را در روابط دو کشور دیده اید؟»
ایگور دانچنکو:
«قطعا. پروژه های کوچک و متوسطی میان دو کشور وجود دارد. من شخصا در پروژه های عمرانی به عنوان وکیل و مذاکره کننده مشارکت داشتم. شرکت هایی هستند که علاقمندند در ایران فعالیت کنند اما، بنظر می رسد فساد بزرگترین مانع بر سر همکاری های بیشتر دو کشور است. البته از سوی دیگر فساد هر دو کشور را به هم نزدیک هم کرده است زیرا هر دو کشور بشدت فاسدند. فساد هم در روسیه و هم در ایران نهادینه شده است و من شخصا آن را تجربه کرده ام. این امری بدیع برای مذاکره کنندگان روسی و ایرانی نیست.»
سیامک دهقانپور:
«بی اعتمادی میان ایران و روسیه در چه سطحی است؟»
ایگور دانچنکو:
«سطح عدم اعتماد بشدت بالاست. از یک سو می توان دید که فرصت های پرمنفعت میان دو کشور وجود دارد از سویی هم سوءتفاهم عجیبی در تمام سطوح میان دو کشور وجود دارد. چه در سطح دولتی، چه غیردولتی، و چه در سطح عمومی. در روسیه درک اندکی از ایران نوین وجود دارد. در افکار عمومی نسبت به ایران گونه ای بی تفاوتی دیده می شود. رویکرد عمومی نسبت به ایران خنثی یا منفی است.»
۱۳۹۰ مرداد ۲۴, دوشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۲۰, پنجشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۱۹, چهارشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۱۸, سه‌شنبه
۱۳۹۰ مرداد ۱۷, دوشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۱۳, پنجشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۱۲, چهارشنبه
۱۳۹۰ مرداد ۱۱, سه‌شنبه
اشتراک در:
پست‌ها (Atom)
