دیبل: مجاهدین از هیچ حمایتی در ایران برخوردار نیست

مصاحبه اختصاصی افق با فایلو دیبل، معاون مدیرکل وزارت خارجه ی آمریکا در امور ایران
سیامک دهقانپور:
«سیاست فعلی آمریکا در برابر ایران چیست؟»
فایلو دیبل:
«سیاست آمریکا در نهایت امید به این است که ایران جایگاه راستین اش را در جامعه ی جهانی بازیابد و این از جمله شامل پایبندی ایران به تعهدات بین المللی اش و ایفای نقشی سازنده در منطقه و فرای آن است.»
سیامک دهقانپور:
«آیا سیاست آمریکا در قبال ایران از زمان قیام های عربی به سوی خاصی تغییر کرده است؟»
فایلو دیبل:
«نه چنین فکر نمی کنم. آمریکا سیاستی مشخص درباره ی قیام های عربی دارد و آن حمایت از آمال و آرزوهای مردم کشورهایی است که این گذار در آن رقم می خورد. ما فکر می کنیم دیگران هم باید از خواست مردم حمایت کنند و در این پشتیبانی انتخابی عمل نکنند.»
سیامک دهقانپور:
«چندی پیش برای هماهنگ کردن سیاست آمریکا و اتحادیه ی اروپا در برابر ایران به بروکسل رفتید. فکر می کنید اینک اقدامات شما اینک تاثیری گسترده تری می گذارد؟»
فایلو دیبل:
«دشوار بتوان گفت چه تاثیری بر ایران دارد. ما با توجه به شرایط درون ایران انتخاب دیگری نداریم جز بلند کردن صدایمان و پیوستن به جامعه ی جهانی در طرح رفتار حکومت ایران علیه مردم خودش که در تضاد با اصول مورد احترام ما و دیگر کشورها قرار دارد.»
سیامک دهقانپور:
«آیا تنها صدور بیانیه کافی است؟»
فایلو دیبل:
«ما باید بیانیه صادر کرده و صدایمان را بلند کنیم. این حداقل کاری است که می توان انجام داد. اما، همواره در پی انجام اقداماتی مضاعف و راههای دیگر کمک هم هستیم.»
سیامک دهقانپور:
«طرح ممنوعیت صدور ویزا برای مقامات جمهوری اسلامی از چه جهت اهمیت دارد؟»
فایلو دیبل:
«گام دیگری است برای آشکار کردن این نکته که ما حاضر نیستیم به سادگی مقامات مسول نقض حقوق بشر در ایران را بپذیریم.»
سیامک دهقانپور:
«چرا فقط کانادا و بریتانیا حمایت کردند و اتحادیه ی اروپا همراهی نکرده است؟»
فایلو دیبل:
«شاید به زمان بیشتری برای تصمیم گیری و مطالعه ی پرونده ی مقامات ایران نیاز دارند. من از اقدام آنها دفاع نمی کنم.»
سیامک دهقانپور:
«چین و روسیه چطور؟»
فایلو دیبل:
«باید از آنها بپرسید. ما معتقدیم آنها هم باید به این ابتکار بپیوندند. سیاست آنها در برابر ایران اساسا مهم و مسولانه بوده است و ما خواهان حضور آنها در این تلاش ها هستیم.»
سیامک دهقانپور:
«آیا تلاشی مشابه آنچه در اروپا انجام دادید در قبال چین و روسیه انجام گرفته است؟»
فایلو دیبل:
«نه هنوز.»
سیامک دهقانپور:
«آیا این امری مورد نظر است؟»
فایلو دیبل:
«بله. به آن می توان فکر کرد.»
سیامک دهقانپور:
«وزیر خارجه به ترکیه رفت. سیاست آنکارا در برابر تحولات در سوریه در مقایسه با سیاست تهران در حمایت از اسد، ترکیه را در چه جایگاهی در نظر آمریکا قرار می دهد؟»
فایلو دیبل:
«ترکیه اهمیت تحولات در سوریه را برای منافع خود تشخیص داده است و نقش بسیار سازنده ای در ارائه ی مشاوره به دمشق در جهت گوش کردن به صدای مردمش و عمل به بخشی از خواست مردم سوریه ایفا کرده است. از این منظر باید میان ایران و ترکیه تفاوت قائل شویم چون ایران چنین نقش سازنده ای را در برابر سوریه مد نظر ندارد.»
سیامک دهقانپور:
«آیا آمریکا سیاست منسجمی در برابر سوریه داشته است؟ کمی پیشتر اسد نیروی اصلاحات معرفی می شد الان می گوییم بهتر است از سر راه کنار برود.»
فایلو دیبل:
«از زمانی که آن واکنش ارائه شد مجموعه ای از اتفاقات در خیابان های سوریه رخ داد که دیدگاه ما را تغییر داد.»
سیامک دهقانپور:
«اگر همین روند در سوریه ادامه داشته باشد شما موضع شدیدتری اتخاذ خواهید کرد؟»
فایلو دیبل:
«چنین تصور می کنم. بله.»
سیامک دهقانپور:
«پس ابعاد تظاهرات در سوریه در واکنش آمریکا تاثیر می گذارد؟»
فایلو دیبل:
«البته. اما، اصولی که ما از آن دفاع می کنیم همان است. ما فارغ از کوچک یا بزرگ بودن تظاهرات اصول مان را عنوان می کنیم. اما گستردگی ابعاد تظاهرات نمایانگر قدرت دیدگاه مردم سوریه یا هر کشور دیگری است. البته که ابعاد تظاهرات مهم است.»
سیامک دهقانپور:
«از این منظر آیا مهم است که در ایران تظاهرات چندانی نمی بینیم؟»
فایلو دیبل:
«نه. زیرا ما به هر شکل از خواسته های دموکراتیک مردم ایران حمایت می کنیم. ما از این اصل که حکومت ایران باید به مردم خودش گوش فرا دهد پشتیبانی می کنیم و فرقی نمی کند که یک میلیون نفر در خیابان های ایران تظاهرات کنند یا هیچ کس نباشد. ما به حمایت خود از اصول مورد اشاره ادامه می دهیم.»
سیامک دهقانپور:
«آیا از خودتان پرسیدید که چرا مردم ایران حضور چندانی در خیابانها ندارند؟»
فایلو دیبل:
«یقینا از خود پرسیده ایم و نتیجه این که شرایط از منظر مردم ایران برای این حضور آماده نیست. مردم ایران به آنچه که ضروری است در زمانی که احساس کنند ضرورت دارد دست خواهند زد و ما حرکت آنها را دنبال می کنیم.»
سیامک دهقانپور:
«از وضعیت فعلی جنبش سبز چه درکی دارید؟»
فایلو دیبل:
«آنطور که برای من توصیف شده جنبش سبز در خواب فرو نرفته است. هنوز ناخرسندی گسترده ای نسبت به رفتار حکومت و حمایت گسترده ای برای تغییرات دموکراتیک وجود دارد. در شرایط حاضر و به دلایلی که بروشنی نمی دانم جنبش سبز تصمیم گرفته است فعلا قدمی به عقب بگذارد. شاید برای سازماندهی بهتر و شاید اینکه زمان مناسب نیست. این تصمیمی است که مردم ایران باید برای خود بگیرند نه برای ما.»
سیامک دهقانپور:
«در چنین فضایی و با توجه به اختلافات داخلی اصولگرایان با احمدی نژاد آیا کماکان سیاست آمریکا نشستن بر سر میز مذاکره با ایران است؟»
فایلو دیبل:
«البته.»
سیامک دهقانپور:
«مذاکره با چه کسی؟»
فایلو دیبل:
«هر کسی که جمهوری اسلامی برای مذاکره بفرستد. ما نماینده ی خود را می فرستیم آنها هم نماینده ی خود را. مهم تحقق یک مذاکره ی سازنده و رو به جلو است نه مذاکره ای نمایشی.»
سیامک دهقانپور:
«اما، فکر نمی کنید که دولت احمدی نژاد تضعیف شده باشد؟»
فایلو دیبل:
«من نمی توانم درباره ی سیستم داخلی ایران صحبت کنم. ما کسی را آنجا نداریم. هر چه می دانیم با واسطه دوم و سوم از آن مطلع می شویم و کار من صحبت از تحولات داخلی در حکومت ایران نیست.»
سیامک دهقانپور:
«آیا برایتان توان مذاکره کننده ها مهم نیست. اینکه آنها به تهران برگردند و هر چه گفتند نقش بر آب شود؟»
فایلو دیبل:
«این ریسکی است که باید در هر مذاکره ای به آن دست زد. شما همواره امیدوارید مذاکره کننده از قدرت مذاکره برخوردار باشد. اما، این خطر نیز وجود دارد که او از این اختیار بی بهره باشد و دیدگاه او در تهران مورد قبول قرار نگیرد.»
سیامک دهقانپور:
«آیا می خواهید به این ریسک ادامه بدهید؟»
فایلو دیبل:
«مساله این نیست که ما می خواهیم ریسک کنیم. البته ما علاقه داریم مذاکره کننده اختیار داشته باشد اما، همچنان موقعیت ما آمادگی برای مذاکره است.»
سیامک دهقانپور:
«وزیر دفاع آمریکا اخیرا از افزایش کمک های تسلیحاتی ایران به گروههای تندرو عراقی سخن گفت که تهران آن را رد کرد. فکر می کنید ایران دخالت های خود در عراق را دوباره از سر گرفته است؟»
فایلو دیبل:
«تنها می توانم حدس بزنم که ایران فکر می کند این حملات به خروج سریعتر نیروهای نظامی آمریکا از عراق فارغ از نیاز دولت آن کشور به ادامه ی حضور ما منجر خواهد شد. در صورتی که چنین نیست. این حملات که از سوی ایران کارگردانی می شود فقط حمله علیه ما نیست بلکه حمله علیه تمامیت ارضی عراق است.»
سیامک دهقانپور:
«آخرین موضع دولت آمریکا در قبال مجاهدین و اردوگاه اشرف در عراق چیست؟»
فایلو دیبل:
«سه نکته در مورد پرسش مربوط به مجاهدین وجود دارد. نخست موقعیت مجاهدین به عنوان سازمان خارجی تروریستی است و وزیر خارجه دستور بازبینی وضعیت این سازمان در فهرست تروریسم وزارت خارجه را داده است. در این باره نمی توان بیشترگفت چون روند بازنگری همچنان ادامه دارد. نکته ی دوم وضعیت ساکنان اردوگاه اشرف در عراق است. ما در گفتگو با دولت عراق تصریح کرده ایم برغم حق حاکمیت عراق بر اردوگاه اشرف با ساکنان آن برخوردی انسانی داشته باشند. نکته ی بعدی این است که آیا مجاهدین به عنوان اپوزیسیونی دموکرات یا چیزی شبیه آن آینده ای سیاسی در ایران دارند. آشکارا این نکته ای است که به ما ربطی ندارد تا بخواهیم در باره ی آن نظر بدهیم. اما، آنچه که در مکالمات ما با افرادی که از لحاظ سیاسی در ایران فعال هستند روشن است این که از منظر دموکراتیک سازمان مجاهدین به کل از هیچ حمایتی در ایران برخوردار نیست.»
سیامک دهقانپور:
«هیچ حمایتی؟»
فایلو دیبل:
«هیچ حمایتی.»
سیامک دهقانپور:
«شما آنها را اپوزیسیونی کارآمد نمی دانید؟»
فایلو دیبل:
«نه من آنها را اپوزیسیونی کارآمد نمی دانم.»
سیامک دهقانپور:
«برای روشن شدن نتیجه ی بازنگری در وضعیت سازمان مجاهدین به چقدر زمان نیاز دارید؟ چندی پیش اعلام کردید شش ماه؟»
فایلو دیبل:
«نمی دانم. بستگی دارد. گاهی اطلاعات در دسترس است و باید مورد بازنگری ما قرار گیرد و بعد همچنین باید طرف دیگر آن را بازبینی کند و از این دست مسائل. شش ماه مفهومی تغییرپذیر است.»
سیامک دهقانپور:
«چرا در نگاه به مجاهدین میان آمریکا و اروپا تفاوت دیده می شود؟ آنها به شما چه می گویند؟»
فایلو دیبل:
«به ما می گویند موضع اروپا در برابر مجاهدین مبتنی بر تصمیم دادگاه اروپاست نه تصمیمی سیاسی که توسط اتحادیه ی اروپا اتخاذ شده باشد.»
سیامک دهقانپور:
«آیا وزارت خارجه از اپوزیسیونی خاص در ایران حمایت می کند؟ شما می گویید مجاهدین اپوزیسیونی کارآمد نیست؟ چه اپوزیسیونی کارآمد است؟»
فایلو دیبل:
«من نمی گویم مجاهدین کارآمد نیست. ایرانیانی که ما با آنها صحبت کرده ایم به ما می گویند مجاهدین کارآمد نیستند. اینکه چه گروه سیاسی کارآمد است یا نیست تصمیمی بر عهده ی مردم ایران است نه ما. موضع ما در قبال اصلاحات این است که به آنچه می توانیم در این راستا دست بزنیم؛ این که مردم ایران آگاهی کاملی نسبت به وضعیت در ایران و خارج از ایران داشته باشند و از امکانات لازم برای ایجاد ارتباط با یکدیگر، سازماندهی و هر حرکت لازم برخوردار باشند. این تصمیمی متکی بر حمایت از این گروه و آن گروه نیست.»
سیامک دهقانپور:
«چند روز دیگر قرار است دادگاه جاش فتال و شین باوئر در تهران برگزار شود. برداشت شما از نحوه ی برخورد ایران با این گردشگران آمریکایی که در منطقه ی مرزی ایران و عراق دستگیر شدند چیست؟»
فایلو دیبل:
«بی تعارف بگویم اصلا رویکرد ایران را در این باره نمی فهمم. هیچ یک از سه گردشگر هیچ کاری جز شاید شاید عبور غیرقانونی از مرز انجام نداده اند و این نباید دو سال طول بکشد تا ایران آن را دریابد. ما فکر می کنیم آنها باید بدون قید و شرط و به فوریت آزاد شوند.»
سیامک دهقانپور:
«مسکو اخیرا طرح گام به گامی را برای شفاف سازی در برنامه ی هسته ای ایران پیشنهاد کرده است که می گوید با پکن پیشتر به مشورت گذاشته بود. آیا این طرح پیشتر با واشنگتن هم هماهنگ شده بود؟»
فایلو دیبل:
«هماهنگی میان پنج بعلاوه ی یک یا سه بعلاوه ی سه بطور دائم وجود دارد. مدیران سیاسی مرتب با هم در تماس هستند. ما از موضع همدیگر مطلعیم. نمی توانم بگویم که وزیر خارجه ی مسکو دو هفته پیش با وزیر خارجه ی آمریکا در این باره صحبت کرده بود یا مدیران سیاسی این پیشنهاد را به بحث گذاشته بودند اما، ما از اعلام این طرح خیلی شگفت زده نشدیم.»
سیامک دهقانپور:
«و فکر می کنید می تواند راهگشا باشد؟»
فایلو دیبل:
«ما در انتظار یک پیشرفت مهم در مذاکرات نیستیم. همین قدر کافی است که ایران با آمادگی برای گفتگو درباره ی برنامه ی هسته ای اش به پای میز مذاکره بیاید.»
سیامک دهقانپور:
«چه چیزی باعث شده شما فکر کنید ایران تمایل به مذاکره دارد؟»
فایلو دیبل:
«باید از روس ها بپرسید.»
سیامک دهقانپور:
«شما شخصا از آن حمایت می کنید؟»
فایلو دیبل:
«ما همواره حاضر به مذاکره ایم.»
سیامک دهقانپور:
«چندان امیدوار نیستید؟»
فایلو دیبل:
«چشمان مان در تمام مدت باز است.»
سیامک دهقانپور:
«چندی پیش گفته بودید آماده اید با تلویزیون جمهوری اسلامی گفتگو کنید. آیا هنوز چنین تمایلی دارید؟»
فایلو دیبل:
«حتما.»
سیامک دهقانپور:
«پس شما مشکلی ندارید که با پرس تی وی یا تلویزیون دولتی ایران گفتگو کنید؟»
فایلو دیبل:
«اگر برنامه زنده باشد اصلا مشکلی ندارم.»
سیامک دهقانپور:
«به ایرانیانی که تحت فشار اقتصادی در ایران هستند و شاهد افزایش تحریم چه دارید بگویید؟»
فایلو دیبل:
«بهترین کار ممکن این است که ایران پای میز مذاکره با جامعه ی جهانی بنشیند و خود را به عمل به تعهداتش مقید کند. آن موقع تمام این مسائل به کناری خواهد رفت. مساله این است. مساله صرف تحریم برای تحریم و تنبیه ایران نیست. این تحریم ها برای بازگرداندن ایران به آغوش جهان است و راه آن انجام تعهداتش است.»