آیا روسیه موقعیت بهبود روابط با آمریکا را دو دستی خواهد قاپید

کارشناسان معتقدند تصمیم پرزیدنت اوباما مبنی بر دست کشیدن از سیستم دفاع موشکی ای که روسیه را خشمگین کرده بود می تواند یک پیامد سریع و مثبت داشته باشد. هر چند دولت اوباما می گوید این تصمیم ارتباطی به روابط واشنگتن و مسکو ندارد و مربوط به تغییر ماهیت تهدیدهای موشکی ناشی از ایران است اما، کارشناسان معتقدند این امر احتمال توفیق مذاکرات کاهش سلاح های اتمی روسیه و آمریکا موسوم به «پیمان استارت» را قوت می بخشد. با این وجود، رویکرد دولت اوباما در برابر پیمان استارت که پس از امضای رهبران آمریکا و روسیه باید در کنگره به تائید برسد با مخالفت های شدید جمهوریخواهان روبرو شده است. جمهوریخواهان تصمیم پرزیدنت اوباما بر سر تغییر سیستم دفاع موشکی را تسلیم شدن در برابر فشار مسکو تعبیر می کنند.
مذاکرات بر سر تمدید پیمان استارت امروز دوشنبه در ژنو از سر گرفته می شود. امید مقامات دولت این است که پرزیدنت اوباما و دیمتری مدودف، رئیس جمهوری روسیه، بتوانند پیش از انقضای پیمان استارت در پنج دسامبر آن را امضا کنند. اما، قانونگذاران جمهوریخواه دولت را متهم می کنند که اجازه داده است روسیه پیشرفت در تصویب این پیمان را به توقف سیستم دفاع موشکی در جمهوری چک و لهستان گره بزند.
برای نخستین بار طی چند سال گذشته جمهوریخواهان در کنگره به شکلی یکپارچه و فزاینده در برابر وزیر دفاع هم حزبی شان در دولت اوباما صف کشیده اند.
رابرت گیتس که خود از مدافعان طرح استقرار سیستم دفاع موشکی در جمهوری چک و لهستان بود روز یکشنبه در مقاله ای در نیویورک تایمز کوشید به بخشی از این فشارها پاسخ دهد و طرح جدید را بهترین گزینه در طول سالهای اخیر برای مقابله با تهدیدهای موشکی ایران توصیف کند و انتقادها را ناشی از عدم آگاهی از طرح او قلمداد کند.
سناتور جمهوریخواه لیندزی گراهم، عضو کمیته ی نیروهای مسلح سنای آمریکا، روز یکشنبه گفت به دوست خوبم وزیر دفاع می گویم اگر قصد دارید برای من توجیه کنید این طرح ربطی به تلاش دولت برای بهبود روابط با روسیه ندارد من باور نمی کنم. سناتور گراهم گفت تغییرات تکنیکی که از آن صحبت می شود از نظر من در کانون این مباحثه قرار ندارد.
سناتور گراهم تاکید دارد روس ها تلاش کردند برنامه ی دفاع موشکی را به پیمان استارت پیوند بزنند و وزیر دفاع نباید هرگز چنین اجازه ای به آنها می داد.
سناتور جمهوریخواه جان کایل، قائم مقام رهبری اقلیت در سنا، می گوید زمان اعلام این تصمیم بروشنی حاکی از بی اعتنایی دولت به دیدگاه سناتورهای هر دو حزب است که نسبت به هر گونه پیوند میان پیمان استارت و طرح دفاع موشکی علیه ایران هشدار داده و چنین توصیه ای را ناآگاهانه توصیف کرده بودند.
وزیر دفاع معتقد است طرح استفاده از موشک های استاندارد سه موسوم به اس ام تری مستقر بر روی سه ناو جنگی در دریای شمال و مدیترانه در این مرحله قابل اعتمادتر و مقرون به صرفه تر از طرح استقرار سیستم مستقر بر روی زمین در جمهوری چک و لهستان است در حالی که در طرح قبلی تا سال دو هزار و هفده هیچ سیستمی در برابر تهدید موشکی ناشی از ایران فعال نمی شد.
مایکل ترنر، عضو ارشد جمهوریخواه کمیته ی نیروهای استراتژیک مجلس نمایندگان آمریکا، باتفاق دو عضو ارشد هم حزبی اش طی نامه ای از وزیر دفاع خواسته اند یک گزارش طبقه بندی شده تهیه شده توسط انستیتو تحلیل امور دفاعی در ژوئیه ی دو هزار و هشت را که در تضاد با تصمیم دولت است از حالت محرمانه خارج کنند تا مباحثه ابعاد روشن تری بیابد.
ترنر همچنین می گوید با توجه به اینکه در طرح جدید در فاز چهارم تا سال دو هزار و بیست سیستم دفاع در برابر موشک های دور برد ایران فعال نمی شود در واقع وزیر دفاع به توصیه ی نهادهای اطلاعاتی که مدعی اند ایران می تواند تا سال دو هزار و پانزده به قابلیت پرتاب موشک های دور برد دست یابد بی توجه ای کرده است.
قانونگذاران جمهوریخواه همچنین می گویند ایران حتی می تواند چنین قابلیتی را از کره ی شمالی خریداری کند.
به باور سناتور گراهم این تصمیم به مثابه ی تسلیم به روس هایی دیده خواهد شد که هیچ پایه ی واقعی برای مخالفت با استقرار سیستم در برابر تهدید موشک های قاره پیمای ایران نداشتند. گراهم معتقد است دست آخر دولت با این کار روسیه را تقویت، ایران را خوشحال، و مردم اروپای شرقی را در درک اینکه ما آمریکایی ها چگونه مردمی هستیم متحیر کرد.
انتقادهای جمهوریخواهان در حالی شدت گرفته است که دولت اوباما قصد دارد در بودجه ی دفاع سال دو هزار و ده یک میلیارد و دویست میلیون دلار از بودجه ی برنامه های سپر دفاع موشکی بکاهد. رای گیری بر سر این لایحه طی چند هفته ی آینده انجام می گیرد.
فعال شدن طرح سپر دفاع موشکی سالها طول می کشد و یکی از دلایل پیگیری آن سالها پیش از دستیابی ایران به قابلیت پرتاب موشک های قاره پیما این بود که انگیزه ی ایران را برای دنبال کردن این برنامه ی پر هزینه ی از بین برده شود. ترنت فرنکز، عضو جمهوریخواه کمیته ی نیروهای مسلح مجلس نمایندگان و عضو انجمن دفاع از سپر دفاع موشکی، می گوید با این تغییر توجیه بی ارزش کردن برنامه ی ایران از بین رفت و ایران کماکان می تواند امیدوار باشد در یک مسابقه پیش از دو هزار و بیست برنامه اش را فعال کند.