مروری بر آخرین تحولات سیاست خارجی آمریکا در هفته ی گذشته

در برنامه ی این هفته به آخرین بودجه ی اضطراری جنگ برای سال مالی دو هزار و نه، بودجه ی پیشنهادی پنتاگون برای سال مالی دو هزار و ده که در آن برای نخستین بار هزینه ی جنگ افغانستان بیشتر از عراق است، تحولات مرتبط با لوایح تحریم ایران، آزادی رکسانا صابری، و چشم انداز صلح در خاورمیانه پرداختیم. در مصاحبه ی اختصاصی با برد شرمن، رئیس کمیته ی فرعی منع گسترش جنگ افزار هسته ای، تروریسم، و تجارت در مجلس نمایندگان آمریکا، طیف گسترده ای از مسائل را به پرسش گذاشتم. بابک داد، روزنامه نگار و وبلاگ نویس، و احمد تقوایی، یکی از مدیران وبسایت آینده نگر، نیز میهمان برنامه بودند.

دانلود با سرعت بالا یا پایین:

ftp://8475.ftp.storage.akadns.net/wm/voa/nenaf/pers/video/pers1930vFRI.wmv

ftp://8475.ftp.storage.akadns.net/wm/voa/nenaf/pers/video/pers1930vbFRI.wmv

متن کامل مصاحبه با برد شرمن، رئیس دموکرات کمیته ی فرعی منع گسترش جنگ افزار هسته ای، تروریسم، و تجارت در مجلس نمایندگان:

سیامک دهقانپور:
«علت مخالفت گروهی از هم حزبی های شما با پرزیدنت اوباما در ادامه ی جنگ چیست؟»
برد شرمن:
«عناصر قوی صلح طلبی در درون حزب دموکرات حضور دارند که با تصویب بودجه ی جنگ مخالفت کردند اما، اکثریت نیستند. البته همه ی ما صلح طلب هستیم. اکثریت حزب دموکرات علیه دادن مجوز جنگ به جرج بوش رای دادند. از این رو جای شگفتی نیست که آن اکثریت که آن زمان مخالف بودند اینک نیز مخالف ادامه صرف بودجه برای جنگ باشند. اکثریت قاطعی به لایحه رای مثبت دادند و حس قوی در دورن حزب می گوید حال که براک اوباما رئیس جمهوری است بویژه در آغاز راه باید هزینه ی اجرای سیاست هایش را در اختیارش قرار داد. اگر پس از گذشت یک سال گروهی از برنامه های اوباما ناراضی باشند بحث دیگری است اما، در صد و دهمین روز فعالیت اش دشوار بتوان ابراز نارضایتی کرد.»
سیامک دهقانپور:
«شما ساعتی پیش در یک جلسه ی محرمانه ی اطلاعاتی در باره ی پاکستان حضور داشتید و هفته ی گذشته با آصف علی زرداری، رئیس جمهوری پاکستان، ملاقات کرده بودید. نگرانی از آینده ی پاکستان اولویت کنگره است یا ایران؟»
برد شرمن:
«جالب است که دو کشوری که می توانند تهدیدی واقعی برای امنیت ملی آمریکا باشند پاکستان و ایران اند اما، افکار عمومی متوجه افغانستان و عراق جایی است که نیروهای ما در آنجا مستقرند. ما قطعا خواهان بهترین ها برای مردم عراق، افغانستان، ایران و پاکستان هستیم ولی در دو کشوری مستقریم که از درجه اهمیت پایین تری برخوردارند. درست است که اسامه بن لادن، رهبر شبکه تروریستی القاعده، در زمان حملات یازدهم سپتامبر دو هزار و یک در افغانستان بود اما، اینک در پاکستان است. پاکستان پیشاپیش دارای جنگ افزار هسته ای و یک دموکراسی است. امیدواریم در آینده عراق، افغانستان و ایران نیز دارای یک دموکراسی باشند. اطمینان از حاکمیت قانون و حفظ ثبات در پاکستان بسیار مهم است زیرا آنچه که آمریکا امیدوارست هرگز رخ ندهد این است که اسامه بن لادن به رهبر ارشد مذهبی پاکستان بدل شود.»
سیامک دهقانپور:
«از لایحه ی تحریم بنزین که شما باتفاق همکار جمهوریخواهتان بیست و یکم آوریل ارائه کردید هیچ خبر تازه ای نیست. علت متوقف شدن اش چیست؟»
برد شرمن:
«نیروهای سیاسی بسیاری در واشنگتن هستند. ایده ی کلی تحریم و اجرای آن که به مردم ایران هم لطمه خواهد زد تصمیم ساده ای نیست. ما امیدواریم ایران به تعهدات خودش در قبال پیمان منع گسترش جنگ افزار هسته ای عمل کند و نیازی به تحریم نباشد. به هر شکل هدف این است که این تحریم ها مردم را در شرایطی قرار دهد که از حکومت تغییر در سیاست کنونی اش را خواستار شوند. واقعیت این است که تحریم بدلایل متعددی ای گزینه ی نخست ما نیست. تحریم ها از سوی موسسات آمریکایی با استقبال روبرو نمی شود. در عین حال تلاش ما تغییر رفتار ایران از طریق یک همکاری بین المللی است و شماری از متحدان اروپایی ما در این مسیر آزار می بینند. ما در اجرای تحریم با مشکلات بسیاری روبرو هستیم.
اما، استدلال نهایی علیه تحریم این است که به پرزیدنت اوباما وقت بیشتری داده شود. رئیس جمهور در زمان سناتوری اش مخالف تحریم نبود و خود لایحه ای در این ارتباط داشت که اروپایی ها را تحت فشار می گذاشت. من یکی از نویسندگان نسخه ی مشابه آن در مجلس نمایندگان بودم. احساس من این است که پرزیدنت اوباما اینک نیز مخالف تحریم نیست.
من شخصا خواهان تحریم و دیپلماسی در بالاترین حد و در سریعترین زمان بطور توامان هستم. تصور من این است که دولت نیز چنین رویکردی دارد هر چند عناصری در حزب ما و دولت هستند که خواستار سرعت بیشتر در دیپلماسی و ملایمت در تحریم اند و این دلیل اصلی توقف لایحه ی تحریم بنزین است که من یکی از نویسندگان آن هستم.»
سیامک دهقانپور:
«تا پیش از فعال کردن تحریم بنزین چه مدت در انتظار توفیق مذاکرات می مانید؟ سه ماه، شش ماه، یک سال؟»
برد شرمن:
«تصور می کنم نزدیکتر به سه ماه باشد. ایران تا کنون تقریبا تمام تلاش ها برای توقف غنی سازی اورانیوم را به سخره گرفته است. در میان زمان هایی که گفتید سه ماه فرصتی معقول است.»
سیامک دهقانپور:
«ایران با تحریم های پیشین خود را تطبیق داده است. فکر نمی کنید فشار را مردم ایران متحمل خواهند شد و جمهوری اسلامی به راه خود ادامه می دهد؟»
برد شرمن:
«تحریم برای موثر بودن باید رژیم را به مخاطره بیاندازد. جمهوری اسلامی با هدف کاهش نرخ بیکاری و افزایش مبادلات تجاری اش برای بهبود وضعیت معیشتی مردم ایران دست از برنامه جنگ افزار هسته ای اش نخواهد کشید و هر مشقتی را بر مردم ایران تحمیل خواهد کرد. تلاش من این است که فشارهای کنونی را که من طی ده پانزده سال گذشته در رساندنش از صفر به پنج درصد نقش داشتم به هشتاد درصد برسانم. البته من این نکته را با وزیر خارجه ی پیشین و فعلی در میان گذاشته ام که با مسکو بر سر مساله ی ابخاز و اوستیای جنوبی در گرجستان وارد صحبت شویم تا کمک آنها را بر سر ایران بدست آوریم. وزارت خارجه تا کنون چنین تمایلی نشان نداده است و از این رو جلب همکاری روسیه هر چند خواهان اتمی شدن ایران نیست دشوار خواهد بود.»
سیامک دهقانپور:
«آیا آزادی رکسانا صابری، ژورنالیست آمریکایی ایرانی تبار، بر رویکرد واشنگتن در برابر ایران تاثیری خواهد گذاشت؟»
برد شرمن:
«دست آخر تاثیری نخواهد داشت. فقط تاکیدی است بر این که عناصر خاصی در ایران هستند که می کوشند از مذاکرات با آمریکا پرهیز شود ولی نهایتا کنار گذاشته می شوند. آزادی ژورنالیست ایرانی آمریکایی ممکن است تا حدودی رویکردی دوستانه نسبت به ایران در آمریکا ایجاد کند اما، در عین حال این که کماکان عناصر قدرتمندی می توانند او را حبس و به جاسوسی متهم کنند می تواند تاثیر معکوس داشته باشد. تنها تاثیرش این بود که چند هفته ای مسائل را به تاخیر انداخت.»
سیامک دهقانپور:
«کاهش بودجه ی سپر دفاع موشکی در اروپا و نمایش آشکار تمایل به همکاری با روسیه در این پروژه علیه تهدیدهای موشکی ایران در آینده آیا صرفا به دلیل مشکلات فنی است یا سویه های سیاسی دارد؟»
برد شرمن:
«این نشانه ی کوچک خوبی است که به مسکو ارائه کرده ایم اما، تصور نمی کنم برای تغییر سیاست مسکو در برابر ایران کافی باشد. البته من شخصا فکر نمی کنم ایران از موشک بالستیک برای پرتاب بمب اتم استفاده کند. بمب اتم به اندازه ی قد و قامت یک آدم معمولی است و براحتی قابل قاچاق است و برای استفاده از آن نیازی به دستیابی به فناوری پیچیده ی موشک های قاره پیما با قابلیت حمل کلاهک هسته ای نیست.»
سیامک دهقانپور:
«بعضی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری زمزمه ی ایجاد یک کنسرسیوم غنی سازی با مشارکت کشورهای غربی را مطرح می کنند. اگر ایران پروتکل الحاقی را به اجرا بگذارد آیا ادامه ی غنی سازی اورانیوم در خاک ایران در قالب یک کنسرسیوم بین المللی برای شما امری پذیرفتنی است؟»
برد شرمن:
«هیچ توجیه ای برای برخورداری ایران از مولفه های تولید بمب اتم جز تولید جنگ افزار هسته ای وجود ندارد. ایران نباید برای دریافت سوخت هسته ای وابسته به آمریکا باشد. جامعه ی بین المللی در حال ایجاد یک بانک سوخت هسته ای بین المللی در کشوری بیطرف است که تحت هیچ گونه نفوذ سیاسی قرار ندارد. ایران باید منابع متعددی در دسترس داشته باشد. در عین حال روسیه، چین و ژاپن می توانند سوخت هسته ای مورد نیاز ایران را در اختیارش قرار دهند. استدلال برخورداری از چرخه ی سوخت هسته ای یک استدلال توخالی است. ایران برای پیگیری برنامه های هسته ای اش نیازی به در اختیار داشتن چرخه ی سوخت ندارد.»
سیامک دهقانپور:
«ایران پیشاپیش به غنی سازی ادامه می دهد. چه چیزی می تواند آنها را منصرف کند؟»
برد شرمن:
«اگر ایران خواهان روابط خوب با جامعه ی جهانی است نیازی به شش هزار سنتریفیوژ ندارد. ایران در سایه ی روابط خوب با جهان آینده ای بهتر خواهد داشت. ترس من این است که ما تحریم های جدید را اعمال کنیم که به مردم ایران تا حدودی لطمه خواهد زد اما، رفتار رژیم ایران تغییر نکند و سرانجام جنگ افزار هسته ای تولید کند. مساله این است که رهبران جمهوری اسلامی در چه شرایطی به یک انفجار اتمی دست خواهند زد. من فکر می کنم زمانی که با خطر از دست دادن قدرت روبرو باشند. در آن شرایط است که خود را با بخشی از جهان و مردم ایران به قهقراء خواهند کشاند.»
سیامک دهقانپور:
«آیا برای شما فرقی می کند چه کسی رئیس جمهوری بعدی ایران باشد؟»
برد شرمن:
«پرزیدنت احمدی نژاد وظیفه ای مهم را در این راستا به خوبی به انجام رسانده است تا بهتر به جهان نشان داد چرا ایران نباید به جنگ افزار هسته ای دست یابد. برای این مهم او باید مورد ستایش قرار گیرد اما، این حرف به منزله ی پشتیبانی من از کاندیداتوری او در انتخابات نیست.»
سیامک دهقانپور:
«شما پیش از دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، با پرزیدنت اوباما در کاخ سفید ملاقاتی با نخست وزیر اسرائیل در کنگره خواهید داشت. تا چه حد به تحقق صلح و طرحهای جدیدی که رهبران منطقه و اروپا از آن صحبت می کنند امیدوارید؟»
برد شرمن:
«من امیدی ندارم طی دوازده ماه آتی توافق صلحی میان اعراب و اسرائیل حاصل شود. پروسه ی صلح فعال می شود و ممکن است نتانیاهو از موقعیت لازم برای ایجاد صلح برخوردار باشد. همانطور که یک ضد کمونیست ضد چین چون نیکسون به پکن رفت نتانیاهو هم از چنین قابلیت مهمی برخوردار است. او شاید تنها کسی است که می تواند تخریب یهودی نشین های غیرقانونی را به عنوان بخش مهمی از طرح صلح به اجرا بگذارد. نتانیاهو احتمالا بهترین رهبر اسرائیل برای دست زدن به اقدامات لازم است. البته نتانیاهو با مشکل دوگانه ای روبروست و آن خطر برنامه ی هسته ای ایران است و این احتمال وجود دارد که نیروی هوایی اسرائیل دست به یک اقدام نظامی علیه ایران بزند. این حمله می تواند تنها مراکز هسته ای را هدف قرار دهد یا تمام مراکز استراتژیک ایران از جمله پایانه های نفتی را. شاید این واقعا رهبران ایران را به فکر وا دارد. تهدید به حمله نظامی به ایران از سوی آمریکا یا اسرائیل می تواند چندین تاثیر داشته باشد: افراد معقول و غیرمتعصب فکر می کنند این روند را متوقف کنند. متعصبان هم ممکن است دست به اقدامات تحریکی بزنند. اما، رهبران ایران سرانجام کوتاه خواهند آمد. رهبران ایران احمق نیستند.»