بایدن: ما تمایل به گفتگو با ایران داریم

جوزف بایدن، معاون رئیس جمهوری آمریکا، در دومین روز چهل و پنجمین دوره ی کنفرانس امنیت در مونیخ، کنفرانسی که بارها او به عنوان سناتور کمیته ی روابط خارجی سنای آمریکا در آن شرکت کرده بود بر رابطه ی تنگاتنگ امنیت و اقتصاد در جهان امروز تاکید گذاشت و از آغاز فصل نوینی در روابط آمریکا و اروپا سخن گفت.

بایدن در ابتدای سخنرانی بیست و پنج دقیقه ای اش در انتقادی تلویحی به سیاست های دولت بوش خطاب به اروپاییان و دیگر حاضران در کنفرانس گفت: «ما در تماس خواهیم بود. گوش خواهیم سپرد. مشورت می کنیم.»

معاون ریاست جمهوری آمریکا در ادامه گفت: «آمریکا به همان اندازه به جهان نیازمند است که جهان به آمریکا. اما، من به دوستان مان می گویم ائتلاف، پیمان ها، و سازمان های بین المللی که ما بنا نهادیم باید از اعتبار کافی برخوردار بوده و تاثیرگذار باشند. این امر مستلزم این تعهد مشترک است که نه تنها باید نظر هم را شنید و به مقررات پایبند بود بلکه مقررات را زمانی که زیر پا گذاشته می شود به اجرا گذاشت.»

جوزف بایدن سپس در همان ابتدای سخنرانی اش خطاب به حاضران گفت: «چنین توافقی می تواند در کانون تلاش های مشترک ما در راستای متقاعد کردن ایران به دست کشیدن از برنامه ی جنگ افزار هسته ای اش قرار گیرد.»

بایدن تاکید کرد: «ایرانیان مردمی بزرگ اند و تمدن پارس تمدنی بزرگ است. اما، شیوه ی عملکرد ایران در جهت برقراری صلح در منطقه و کامیابی مردم آن سرزمین نبوده است. برنامه ی نامشروع هسته ای اش ایران یکی از مظاهر این عملکرد است.»

معاون ریاست جمهوری آمریکا سپس گفت: «دولت ما در حال بررسی سیاستی جدید در قبال ایران است اما، این نکته روشن است که ما تمایل به گفتگو با ایران داریم تا انتخابی بسیار روشن را در اختیار آنها بگذاریم. اینکه به مسیر کنونی ادامه بدهید و شاهد ادامه ی فشار و انزوا باشید یا از برنامه ی نامشروع هسته ای و حمایت از تروریسم دست بکشید آنوقت مشوق های جدی در انتظارتان خواهد بود.»

بایدن سپس با اشاره ای روشن به انتقادهای اروپا نسبت به سیاست پیشدستی دولت بوش در استفاده از قدرت نظامی و از سویی خطاب به منتقدانی که دولت اوباما را به نرمش بیش از حد متهم می کنند گفت: «ما کوشش خواهیم کرد برای پرهیز از رسیدن به نقطه ی انتخاب میان خطر جنگ و انفعال در هر زمان ممکن و در هر کجای ممکن به اقدامات پیشگیرانه دست بزنیم اما، در اقدام نظامی پیشدستی نخواهیم کرد.»

در میان حدود چهارصد حاضر در سالن سخنرانی چهره ی ژنرال دیوید پترایس، مسول فرماندهی نیروهای مرکزی آمریکا، ژنرال جیمز جونز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، هنری کیسینجر، وزیر خارجه ی پیشین آمریکا، نیکلا سرکوزی، رئیس جمهوری فرانسه، و آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، به چشم می خورد. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، هم از شرکت کنندگان در کنفرانس مونیخ است اما، روشن نبود آیا او در حین سخنرانی بایدن در سالن حضور داشت یا نه. لاریجانی دیروز از ضرورت تغییر در سیاست آمریکا در قبال ایران سخن گفت.

جوزف بایدن گفت: «ما از تمام عناصر قدرت خود از قدرت نظامی، دیپلماتیک، اطلاعاتی، اقتصادی، و فرهنگی برای متوقف کردن بحران ها پیش از آنکه در برابر ما ظاهر شوند استفاده خواهیم کرد و در یک کلام قصد تسخیر دوباره ی تمامیت قوت آمریکا را داریم و سرآغاز آن دیپلماسی خواهد بود.»

انتظار می رود فضای این دوره ی کنفرانس با دوره ی گذشته، که تحت الشعاع تنش میان واشنگتن و مسکو بر سر استقرار سپر دفاع موشکی در جمهوری چک و لهستان بود، تفاوت داشته باشد. رابرت گیتز، وزیر دفاع آمریکا، در دوره ی گذشته در واکنش به سخنرانی تند ولادمیر پوتین، رئیس جمهوری وقت روسیه، گفت «یک جنگ سرد برای دنیا کافی بود.» گیتز هفته ی گذشته در کنگره ی آمریکا گفت معتقد است پتانسیل خوبی برای همکاری مشترک روسیه و آمریکا در برنامه ی سپر دفاع موشکی وجود دارد. گیتز گفت هدف از استقرار این سپر را جلوگیری از تهدیدهای بالقوه ی موشکی ایران در آینده عنوان کرد و تاکید داشت مسکو درباره ی زمان دستیابی ایران به موشک هایی که بتواند اروپا را هدف قرار دهد سخت در اشتباه است.

جوزف بایدن امروز پیش از سخنرانی خود دیداری با دانالد تاسک، نخست وزیر لهستان، داشت. لهستان محل استقرار ده سیستم موشک رهگیر ضد موشک و جمهوری چک محل استقرار سیستم رادار سپر دفاع موشکی است. در سایه ی فشارهای مسکو و تغییرات سیاسی در منطقه و جمهوری چک و لهستان روشن نیست دو کشور تا چه حد تمایل به استقرار سریع این سیستم ها داشته باشند.

پرزیدنت اوباما بارها گفته است زمانی با استقرار این سیستم موافقت می کند که کارآیی کامل آن به اثبات برسد. بعضی آزمایش های اخیر چندان موفقیت آمیز نبوده است.

جوزف بایدن بخشی از سخنان خود را به اهمیت مشارکت اروپا در افغانستان، صلح خاورمیانه و توسعه ی ناتو اختصاص داد و این ایده را که گسترش ناتو تهدیدی برای مسکو است رد کرد.

بایدن پس از سخنرانی نشستی دوجانبه با یولیا تیموشنکو، نخست وزیر اوکراین، داشت که کشورش در تنشی سخت با روسیه بسر می برد. در این دیدار جیمز استاینبرگ، قائم مقام وزارت خارجه ی آمریکا، در کنار بایدن دیده می شد. جوزف بایدن سپس بعدازظهر در گفتگویی خصوصی با رئیس جمهوری فرانسه شرکت کرد.

بایدن ابراز امیدواری کرد کنفرانس مونیخ که در سایه ی جنگ سرد شکل گرفت اینک نویدبخش دوران نوینی در روابط روسیه با اروپا و آمریکا باشد.

تحلیلگران قدرت گرفتن براک اوباما در آمریکا و دیمتری مدودف در روسیه، دو رهبر جوان نسل پس از جنگ سرد، را نشانه ای از آمادگی دو کشور برای عبور از دوران تنش تعبیر می کنند.