ایوانف از موضع دولت اوباما در قبال ایران استقبال می کند

جوزف بایدن، معاون رئیس جمهوری آمریکا، در آخرین روز کنفرانس امنیت در مونیخ دیداری با ایگور ایوانف، معاون ولادمیر پوتین، نخست وزیر روسیه، داشت. ایوانف ضمن استقبال از سخنرانی جوزف بایدن درباره ی اهمیت یک آغاز دوباره در روابط واشنگتن و مسکو و اشاره ی بایدن به حل اختلاف بر سر استقرار سپر دفاع موشکی گفت روسیه سخنان بایدن را بسیار مثبت ارزیابی می کند. سرگی ایوانف وعده ی پیشین را تکرار کرد که اگر واشنگتن از استقرار سیستم دفاع موشکی در نزدیکی مرزهای روسیه در لهستان و جمهوری چک دست بردارد مسکو نیز از تصمیم استقرار موشک هایی در کالینینگراد در نزدیکی مرز لهستان منصرف می شود. دولت اوباما اینک احتمال همکاری مشترک دو کشور را در این باره بسیار ممکن می داند. واشنگتن کنترل ایران را هدف سپر دفاع موشکی می داند. ایوانف افزود از تاکید دولت اوباما بر حل دیپلماتیک مساله ی هسته ای ایران استقبال می کند. اختلافات مسکو و واشنگتن در توقف روند تشدید تحریم های شورای امنیت علیه ایران تاثیری محسوس داشته است. 

رهبران اروپا در چند روز گذشته برای ایران تصریح کرده اند از آمادگی دولت اوباما برای تماس استفاده کند چون شرایط از این بهتر نخواهد شد.

همزمان گزارش ها از ایران از بازگشت محمد خاتمی، رئیس جمهوری پیشین، به رقابت های انتخابات ریاست جمهوری خرداد ماه حکایت دارد. گروهی از کارشناسان این پرسش را مطرح می کنند که آیا جناح راست حاکمیت، آیت الله خامنه ای، بسیج، و رهبری سپاه محمود احمدی نژاد را از رقابت در برابر خاتمی پیروز بیرون آورده و میخ آخر را بر تابوت اصلاحات می کوبند یا ضرورت گریز از انزوای سیاسی و اقتصادی شرایطی ایجاد خواهد کرد که جهان شاهد ظهور یک «میخائیل گورباچف» دیگر باشد. پرزیدنت اوباما برای پیشنهاد گفتگو با رهبری ایران مورد انتقاد بسیاری در آمریکا قرار دارد. منتقدان معتقدند احمدی نژاد با موضع گیری های تند ضد اسرائیلی و لحن توهین آمیزش فرد مناسبی برای گفتگو نیست. دولت اوباما با اشاره به قدرت رهبر جمهوری اسلامی بارها تاکید کرده احمدی نژاد قدرتمندترین فرد ایران نیست و پرزیدنت اوباما شخصا گفته بود باید دید در انتخابات ریاست جمهوری ایران چه کسی پیروز خواهد شد.

در سه دهه ی گذشته از آغاز انقلاب ۵۷ هر دوره که در آمریکا آمادگی از سرگیری روابط با ایران ایجاد شد تندروها در تهران فضا را متشنج کردند. گروهی معتقدند زمانی که در دوران خاتمی چنین آمادگی وجود داشت دولت بوش چنین اجازه ای را نداد و ایران را که در کنفرانس بن با آمریکا بر سر بازگرداندن ثبات به افغانستان همکاری نشان داد در کنار عراق و کره شمالی «محور شرارت» نام داد. گزارش هایی همچنین از مسکوت گذاشتن یک درخواست ایران در آستانه ی جنگ عراق برای گفتگوهای فراگیر با آمریکا وجود دارد. مقامات دولت بوش گفتند آن اعلام آمادگی تهران به دلیل اظهارنظرات ضد و نقیض رهبران ایران از اعتبار چندانی برخوردار نبود. باور گروهی از کارشناسان این است که خاتمی به نرمش دولت کلینتون هم پاسخ مناسبی نداد. حال پرسش این است که آیا پیروزی احتمالی خاتمی می تواند پس از سه دهه فضای واشنگتن و تهران را هماهنگ کند یا حامیان احمدی نژاد روابط با مسکو و پکن را به واشنگتن و اروپا ترجیح می دهند؟

تحلیلگران عدم حضور دیمتری مدودف، رئیس جمهوری روسیه، یا شخص پوتین، نخست وزیر، در کنفرانس مونیخ را نشانه ای از واکنش مسکو نسبت به تنش در روابط با غرب تعبیر کردند. اما، ایوانف از تمایل قوی دولت اوباما به تغییر تقدیر کرد.

بایدن در مونیخ گفت اختلافات واشنگتن با مسکو به قوت خود باقی است اما، نقاط مشترک بسیاری برای همکاری دو کشور وجود دارد. بایدن ساعتی پیش از ملاقات با ایوانف نشستی با میخائیل ساکاشویلی، رئیس جمهوری گرجستان، داشت. جنگ روسیه و گرجستان در پاییز گذشته روابط پیشاپیش سرد مسکو با غرب را با تنشی جدید روبرو کرد. بایدن در پاسخ به پرسشی درباره ی حمایت آمریکا از پیوستن گرجستان به ناتو، کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، گفت آمریکا از تمامیت ارضی گرجستان حمایت می کند اما، نهایتا این تصمیمی برعهده ی گرجستان است. بایدن دیروز در سخنرانی اش گفت آمریکا برخلاف روسیه استقلال آبخازی و اوستیای جنوبی، بخش های جداشده از گرجستان، را به رسمیت نمی شناسد.